Zasadą jest, że agent nie odpowiada za wykonanie zobowiązania przez klienta. W umowie agencyjnej zawartej w formie pisemnej strony mogą jednak zastrzec, że agent za odrębnym wynagrodzeniem (prowizja del credere), w uzgodnionym zakresie, odpowiadać będzie za wykonanie zobowiązania przez klienta. W takim przypadku, jeżeli umowa agencyjna nie stanowi inaczej, agent odpowiada za to, że klient spełni świadczenie.

Celem wprowadzenia klauzuli del credere do umowy agencyjnej jest zabezpieczenie dającego zlecenie przed negatywnymi skutkami niewykonania zobowiązania przez klienta pozyskanego dzięki staraniom agenta. W zamian za te zabezpieczenie, agent otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie w postaci prowizji del credere. W przypadku nieuregulowania zobowiązania wynikającego z umowy zawartej dzięki staraniom klienta, agent utraci prawo do wynagrodzenia i zobowiązany będzie do wyrównania poniesionej przez dającego zlecenie szkody. Z tych względów, zastosowanie prowizji del credere zwykle zwiększa staranność agenta w poszukiwaniu i wyborze klientów dla dającego zlecenie.

Wprowadzenie klauzuli del credere w umowie agencyjnej musi skutkować wprowadzeniem ekwiwalentu w postaci dodatkowego wynagrodzenia za jej stosowanie. Jeżeli strony umowy agencyjnej nie przewidzą dodatkowego wynagrodzenia dla agenta, klauzula będzie nieważna. Wynagrodzenie z tytułu klauzuli del credere ma być wynagrodzeniem dodatkowym, co oznacza, że nie jest dopuszczalne wprowadzenie w umowie agencyjnej wynagrodzenia wyłącznie w formie prowizji del credere. Zatem w przypadku wprowadzenia klauzuli del credere, obok zasadniczego wynagrodzenia (zwykle prowizji z tytułu umowy agencyjnej), dający zlecenie zobowiązany jest do zapłaty na rzecz agenta również prowizji del credere.

Istotne jest, że odpowiedzialność del credere może dotyczyć wyłącznie oznaczonej umowy, lub tych umów z oznaczonym klientem, przy których zawarciu agent pośredniczył albo które zawarł w imieniu dającego zlecenie. Nie jest zatem możliwe zobowiązanie agenta do ponoszenia nieograniczonej odpowiedzialności za wykonanie wszystkich umów zawartych przez dającego zlecenie z klientami w czasie obowiązywania umowy agencyjnej.

Warto pamiętać, że wprowadzenie klauzuli del credere skuteczne jest wyłącznie wtedy, gdy umowa agencyjna zawarta jest w formie pisemnej. W razie niezachowania formy pisemnej, umowę agencyjną poczytuje się za zawartą bez zastrzeżenia klauzuli del credere.

Jak widać po lekturze niniejszego wpisu, skuteczność klauzuli del credere zależy od pewnych drobnych szczegółów, które powinny zostać uregulowane w pisemnej umowie agencyjnej. Niejednokrotnie w postępowaniach sądowych zdarza się tak, że strony dochodzą roszczeń z klauzuli del credere, która finalnie w postępowaniu sądowym zostaje uznana za nieważną. Dlatego rekomendujemy aby przejrzeli Państwo swoje wzory umów agencyjnych, tak aby wymienione we wpisie elementy klauzuli del credere były odpowiednio uregulowane. W razie potrzeby pozostajemy do Państwa dyspozycji.

Daniel Trędkiewicz

Aplikant radcowski

da****************@fo******.pl