Jedną z ważniejszych zasad rynku kapitałowego jest przejrzystość struktur akcjonariatu spółek, których akcje dopuszczone zostały do publicznego obrotu. Uregulowania dotyczące znacznych pakietów akcji zapewniają inwestorom bieżące i oparte o jednakowe standardy monitorowanie zmian udziałów przez akcjonariuszy i pozwalają zorientować się w strukturze akcjonariatu emitentów.
W pierwszej kolejności to na inwestorów został nałożony obowiązek zawiadomienia spółki publicznej oraz Komisji Nadzoru Finansowego o zmianie stanu posiadania akcji (a dokładnie mówiąc głosów). Obowiązki te powstają:
1) wraz z osiągnięciem lub przekroczeniem 5, 10, 15, 20, 25, 33, 33⅓ , 50, 75 albo 90% ogólnej liczby głosów w spółce publicznej lub
2) posiadaniem co najmniej 5, 10, 15, 20, 25, 33, 33⅓ , 50, 75 albo 90% ogólnej liczby głosów w tej spółce i osiągnięciem w wyniku zmniejszenia tego udziału odpowiednio 5, 10, 15, 20, 25, 33, 33⅓ , 50, 75 albo 90% lub mniej ogólnej liczby głosów.
Obowiązek akcjonariusza zawiadomienia spółki o przekroczeniu wskazanych progów, ma umożliwić jej wywiązanie się z obowiązku informacyjnego nałożonego w art. 70 pkt 1 ustawy o ofercie publicznej. Zgodnie z tym przepisem, spółka publiczna jest obowiązana do przekazania informacji uzyskanych od akcjonariusza, do wiadomości publicznej oraz do KNF i GPW. Dopiero opublikowanie przez spółkę raportu bieżącego („do wiadomości publicznej”), realizuje wspomnianą zasadę powszechnego dostępu do informacji o znaczących akcjonariuszach spółki. Stosowny raport bieżący, emitent ma obowiązek opublikować niezwłoczne, tj. bez zbędnej zwłoki, od otrzymania notyfikacji od inwestora.
Nie można wykluczyć, że informacje o znacznych pakietach akcji – o nabyciu (np. wejściu do spółki istotnego inwestora) lub zbyciu (wystąpieniu inwestora), będzie spełniała przesłanki definicji informacji poufnej z rozporządzenia MAR. Dla uczestników rynku istotna jest wiedza kto, na jakim poziomie i w którym momencie zwiększa/zmniejsza swoje zaangażowanie w daną spółkę.
Szkopuł w tym, że inwestor ma zasadniczo 6 dni sesyjnych (więc faktycznie ponad tydzień) na przekazanie emitentowi informacji o transakcjach na znacznych pakietach akcji. Na nabywcy czy zbywcy znacznego pakietu akcji, nie został nałożony obowiązek upublicznienia tej informacji. Tym działaniem zostali obarczeni emitenci, posiadający odpowiednie ku temu narzędzie w postaci systemu ESPI.
Tym samym pomiędzy transakcją a opublikowaniem raportu giełdowego może upłynąć ponad tydzień. Nasuwa się więc pytanie, czy w sytuacji gdy mamy do czynienia z informacją poufną związaną z transakcjami na znacznych pakietach, akcjonariusz który dokonał transakcji – do czasu opublikowania raportu przez emitenta – może ją ujawniać np. w prasie czy na własnej stronie internetowej? W mojej ocenie nie. Akcjonariusz wszedł w posiadanie tej informacji poufnej w związku z posiadaniem akcji emitenta, co w świetle rozporządzenia MAR, zobowiązuje do zachowania jej w poufności. Nie można wykluczyć „zdania odrębnego” w tym temacie. Wątpliwe przykładowo może być, czy akcjonariusz ma możliwość rzeczowej oceny, czy jego transakcje są na tyle istotne dla oceny rynku, aby można było jej uznać za cenotwórcze.
Daniel Całka, adwokat
da**********@fo******.pl
