W Ministerstwie Rozwoju przy współpracy z Ministerstwem Finansów trwają prace legislacyjne dotyczące fundacji rodzinnych, które mają być odpowiedzią na brak regulacji zapewniających bezpieczeństwo dokonania sukcesji przedsiębiorstw rodzinnych. Celem działalności fundacji rodzinnej miałoby być zarządzanie majątkiem firmy i jego ochrona, zgodnie z wolą określoną przez fundatora, w tym zapewnienie środków dla grupy wskazanych przez fundatora beneficjentów.

Głównymi zadaniami, które w założeniu ma spełniać fundacja rodzinna jest również nieprzerwane funkcjonowanie przedsiębiorstwa, a także zabezpieczenie majątku firmy przed utratą. Fundator przekazując przedsiębiorstwo fundacji oraz ustalając, w jaki sposób fundacja ma dysponować majątkiem przestanie być jej właścicielem.

W zamyśle fundacja miałaby stanowić osobę prawną, której siedziba musiałaby znajdować się na terytorium Polski. Utworzenie fundacji wymagałoby sporządzenia aktu założycielskiego przez notariusza albo testamentu.

Szczegółowe propozycje Ministerstwa Finansów dotyczące kwestii podatkowych zakładają, że wnoszenie majątku firmy do fundacji byłoby czynnością neutralną finansowo, a dochód fundacji co do zasady podlegałby zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych. Dochód beneficjentów otrzymany z fundacji rodzinnej podlegałby opodatkowaniu 19% stawką podatku CIT, tylko w przypadku gdyby przekraczał wartość aktywów wniesionych przez fundatora do fundacji. Wskazać przy tym należy, że korzystne zasady dotyczyłyby tylko tzw. pierwszej grupy podatkowej. Określenie sposobu opodatkowania fundacji rodzinnych jest póki co kwestią nieprzesądzoną. Pozytywną informacją jest założenie, zgodnie z którym danina solidarnościowa nie obejmowałaby dochodu uzyskiwanego przez beneficjentów od fundacji rodzinnej.

Nierozstrzygnięte pozostają również kwestie powstające na gruncie prawa spadkowego, nad którymi ma się obecnie pochylić Ministerstwo Sprawiedliwości. Chodzi mianowicie o koncepcje, zgodnie z którą majątek przekazany fundacji nie wchodzi w skład masy spadkowej. Tym samym pojawia się problem związany między innymi z instytucją zachowku czy też ochroną wierzycieli fundatora, w tym z tytułu świadczeń alimentacyjnych.

apl.adw. Adriana Chudy