Polityka prywatności

Strona Główna / Kolejna skarga konstytucyjna przygotowana przez kancelarię przyjęta do rozpoznania – tk zbada konstytucyjność art. 2 ust. 1 zd. trzecie dekretu PKWN o reformie rolnej – TS 195/19

AKTUALNOŚCI

BLOGI

Kolejna skarga konstytucyjna przygotowana przez kancelarię przyjęta do rozpoznania – tk zbada konstytucyjność art. 2 ust. 1 zd. trzecie dekretu PKWN o reformie rolnej – TS 195/19

Z przyjemnością informujemy, że kolejna już skarga konstytucyjna przygotowana przez naszą Kancelarię przeszła etap wstępny przed Trybunałem Konstytucyjnym („TK”) i postanowieniem TK z 4 czerwca 2020 r. w sprawie o sygn.akt: Ts 195/19 została przyjęta do rozpoznania.

Sprawa dotyczy majątku „Rudka” przejętego na cele reformy rolnej be żadnego odszkodowania na podstawie art. 2 ust. 1 zd. trzecie dekretu PKWN o przeprowadzeniu reformy rolnej. Co istotne, przepis ten był podstawą przejęcia na rzecz Skarbu Państwa, nie na cele publiczne i to bez żadnego odszkodowania, co naszym zdaniem narusza chronione Konstytucją prawo własności poprzez jego bezpodstawne pozbawienie, pomimo braku zaistnienia ściśle określonych przesłanek tj. art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji w związku z art. 31 ust. 3 w zw. z art. 21 ust.2 Konstytucji RP. 

W skardze konstytucyjnej wskazaliśmy, że również poprzednio obowiązująca Konstytucja marcowa z 1921 r. w art. 99 ( jak i Konstytucja „kwietniowa” z 1935 r. utrzymująca w mocy ww. art. 99) regulowała możliwość odjęcia prawa własności, jednak zawsze za odszkodowaniem i zawsze w ściśle określonych przypadkach:  „Rzeczpospolita Polska uznaje wszelką własność, czy to osobistą poszczególnych obywateli, czy to zbiorową związków obywateli, instytucji, ciał samorządowych i wreszcie samego Państwa, jako jedną z najważniejszych podstaw ustroju społecznego i porządku prawnego, oraz poręcza wszystkim mieszkańcom, instytucjom i społecznościom ochronę ich mienia, a dopuszcza tylko w wypadkach, ustawą przewidzianych, zniesienie lub ograniczenie własności, czy to osobistej, czy to zbiorowej, ze względów wyższej użyteczności, za odszkodowaniem. Tylko ustawa może postanowić, jakie dobra i w jakim zakresie, ze względu na pożytek ogółu, mają stanowić wyłącznie własność Państwa, oraz o ile prawa obywateli i ich prawnie uznanych związków do swobodnego użytkowania ziemi, wód, minerałów i innych skarbów przyrody – mogą, ze względów publicznych, doznać ograniczenia”.

Zarówno Konstytucja RP z 1997 roku, jak i „Konstytucja marcowa” dopuszczały możliwości przejęcia na rzecz Skarbu Państwa własności obywateli jednak zawsze było to możliwe  w ściśle określonych przypadkach i zawsze za odszkodowaniem. Tymczasem rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie zapadły wbrew konstytucyjnej zasadzie proporcjonalności i zasadzie poszanowania własności (opisanej szczegółowo w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w zw. z art. 21 ust2 i art. 64 ust 1 i 2 Konstytucji RP)  i doprowadziły de facto w swoich skutkach do nieproporcjonalnej ingerencji w prawo własności skarżących do ich rodzinnego majątku Rudka (pozbawienia prawa własności nieruchomości bez żadnego odszkodowania – co ostatnio Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 13 czerwca 2011 roku, SK 41/09 (OTK-A 2011/5/40) uznał za naruszające konstytucyjną zasadę konstytucyjnej ochrony prawa własności oraz zasady proporcjonalności.

Z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w tym z jej preambuły oraz przyjętych zasad wynika obowiązek uwzględnienia takich wartości jak sprawiedliwość, poszanowanie prawa własności, proporcjonalność stosowanych środków prawnych przy rozstrzygnięciach negatywnych. Takie wartości wynikają też z regulacji przyjętej w Kodeksie postępowania administracyjnego, która nakazuje dokonywanie wykładni mając na uwadze słuszny interes strony.

Uregulowanie zawarte w art. 2 ust.1 zd. trzecie dekretu PKWN, że nieruchomości wskazane w/w artykule przechodzą na własność Skarbu Państwa bez jakiegokolwiek odszkodowanie jest sprzeczny z porządkiem prawnym Rzeczpospolitej Polskiej, a zatem godzi ono w podstawowe zasady państwa prawnego, jakim jest prawo własności i jego ochrona.

Tak więc TK w zupełnie nowy składzie osobowym będzie miał możliwość wypowiedzenia się co do przepisu jawnie naruszającego podstawowe zasady państwa prawnego, w tym zwłaszcza te odnoszące się do ochrony prawa własności.

Sprawę przed TK prowadzi adw. dr Józef Forystek, a na etapie postępowania sądowo-administracyjnego prowadził wspólnie z adw. Katarzyną Olech.